Mostki termiczne w budynkach – źródło energetycznych strat. Dowiedz się, dlaczego powstają oraz jak je wyeliminować.

Mostek termiczny to miejsce w przegrodzie budynku o znacznie wyższym współczynniku przewodzenia ciepła (lambda), gdzie na skutek występowania łączeń różnych elementów konstrukcyjnych występuje miejscowo zwiększona utrata ciepła. Mogą to być np. fragmenty przy żelbetowych belkach nadprożowych w ceglanej ścianie czy miejsce styku płyty balkonowej i ściany. Ciepło ucieka wówczas z wnętrza na zewnątrz, powodując spadek temperatury i wzrost wydatków na ogrzewanie. Mostki termiczne mogą tworzyć się również w miejscach nieprawidłowego położenia termoizolacji – na ścianach, stropach, dachach; wskutek zmiany grubości jej warstwy lub w miejscu przebijania izolacji metalowymi łącznikami.

Warto wiedzieć, że od stycznia 2021 roku obowiązują warunki techniczne (standard WT 2021), które wprowadzają jeszcze bardziej rygorystyczne wymogi odnośnie wartości maksymalnych współczynnika przenikania ciepła U dla poszczególnych przegród w budynku, a co za tym idzie również ograniczania wpływu mostków termicznych. Obecnie dopuszczalne wartości tego parametru kształtują się następująco:

• 0,2 W/m²K dla ścian zewnętrznych
• 0,9 W/m²K dla okien zwykłych oraz drzwi balkonowych
• 0,3 W/m²K dla podłóg na gruncie
• 1,1 W/m²K dla okien połaciowych
• 0,15 W/m²K w przypadku dachów i stropodachów pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami

Zmiana ta miała na celu zapewnienie wyższych standardów efektywności energetycznej budynków. Czym mniej ciepła będzie uciekać z wnętrza, tym korzystniejsza będzie wartość współczynnika U. Dlatego konieczne jest między innymi zastosowania skutecznej izolacji, która pozwoli ograniczyć występowanie mostków termicznych. Aby spełnić te rygorystyczne normy warto wiedzieć jak identyfikować i eliminować mostki termiczne w domu czy też budynku o innym przeznaczeniu.

Zazwyczaj rozróżniamy dwa rodzaje mostków termicznych w budynkach – punktowe i liniowe. Mostki punktowe to elementy w postaci przewierceń w ścianie czy w dachu. Najczęściej są to miejsca na rury, śruby lub obszary przeznaczone na instalacje o charakterze punktowym, miejsca przebicia materiału izolacyjnego np. kotwami. Nie stanowią dużego zagrożenia, gdyż przez takie mostki termiczne ucieka stosunkowo mało ciepła.

Mostki liniowe są już dużo większym zmartwieniem dla domowników czy użytkowników budynku. Przyczyniają się do znaczącej ucieczki ciepła z wnętrza i powstają w wielu miejscach. Mogą być skutkiem błędów w projekcie budynku lub nieprawidłowego wykonania poszczególnych elementów przez firmę budowlaną. Stanowią duże zagrożenie dla mieszkańców i konstrukcji, należy zadbać o ich jak najszybszą eliminację. Przykłady tego rodzaju mostków to:

• mostki termiczne przy oknach i drzwiach,
• mostki termiczne na poddaszu i stropie,
• mostek termiczny w narożniku ścian,
• mostki termiczne na elewacji, w piwnicy i przy fundamentach.

Obecność mostków termicznych w budynkach stanowi poważne zagrożenie zarówno z perspektywy finansowej, jak i zdrowotnej użytkowników. Po pierwsze, mostki termiczne przekładają się na znacznie wyższe koszty eksploatacji budynku. Brak ciągłości izolacji termicznej sprawia, że ciepło przemieszczające się przez te obszary oznacza konieczność zwiększonego zużycia energii na ogrzewanie i chłodzenie. To z kolei wiąże się z wyższymi rachunkami za prąd i gaz, które są oczywistym obciążeniem dla budżetu domowego lub firmowego.

Po drugie, mostki termiczne mogą negatywnie wpływać na zdrowie użytkowników budynków. Choć nie są one widoczne gołym okiem, to jednak ich obecność będzie odczuwalna poprzez zbyt niską temperaturę w pomieszczeniu. Dodatkowo, zwiększona wilgotność i kondensacja w obszarach dotkniętych mostkami termicznymi stwarzają ryzyko rozwoju pleśni i grzybów, co z kolei jest niekorzystne dla jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń i może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak alergie i infekcje dróg oddechowych. Może być to sytuacja szczególnie niebezpieczna dla dzieci.

Warto również zaznaczyć, że nieprawidłowo docieplone miejsca przepuszczają wilgoć i niszczą pozostałą część izolacji, co sprawia, że traci ona swoje właściwości. To przyczynia się do dalszego zwiększenia ucieczki ciepła. Najbardziej narażonym na wilgoć elementem domu są fundamenty. Rozwój grzyba w tej okolicy negatywnie wpływa nie tylko na klimat wewnątrz, ale i stabilność konstrukcji domu.

Jak już wiemy, miejsca występowania mostków termicznych to obszary o gorszej izolacyjności, gdzie temperatura jest niższa niż w przypadku sąsiednich powierzchni. Dlatego też efektywnym sposobem ich zlokalizowania jest badanie kamerą termowizyjną i wykonanie odpowiednich zdjęć. Termogramy wskazują miejsca o zróżnicowanych temperaturach. Są oznaczone kolorami: miejsca najchłodniejsze – odcieniami niebieskimi, ciepłe – odcieniami czerwieni, aż do miejsc najgorętszych, określonych jako białe. Mostek termiczny oznaczony jest właśnie kolorem białym jako miejsce o podwyższonej temperaturze zewnętrznej, emitowanej przez budynek.

Najważniejsze jest to, żeby zadbać o ograniczenie występowania mostków termicznych już na etapie projektowym budynku. To wtedy podejmowane decyzje mają największy wpływ na efektywność energetyczną i koszty eksploatacji w przyszłości. Współpracując z doświadczonym architektem i inżynierem, można zoptymalizować układ przegród budowlanych, wybrać odpowiedni materiał izolacyjny, oraz projektować szczegóły konstrukcyjne w taki sposób, aby minimalizować potencjalne mostki termiczne. To inwestycja w trwałą oszczędność i wygodę użytkowników budynku, a także krok w kierunku bardziej zrównoważonego i ekologicznego budownictwa.

Eliminacja mostków termicznych w nowo powstających obiektach

Sprawdzonym rozwiązaniem, które warto rozważyć projektując dom jest zastosowanie piany poliuretanowej Purios. Ta metoda izolacji termicznej stanowi doskonałe narzędzie w walce z mostkami termicznymi. Jest łatwa w aplikacji, doskonale przylega do powierzchni, wypełniając każdą szczelinę i przerwę, dzięki czemu zapewnia 100% ciągłości izolacji. Dzięki swoim doskonałym właściwościom izolacyjnym, pomaga w zatrzymaniu ciepła wewnątrz budynku, jednocześnie eliminując ryzyko powstawania kondensacji i wilgoci. To nie tylko skuteczna metoda na obniżenie rachunków za energię, ale także na zapewnienie mieszkańcom komfortu i zdrowia. Piana poliuretanowa to inwestycja, która opłaci się w dłuższej perspektywie, sprawiając, że budynek staje się bardziej efektywny energetycznie i przyjazny środowisku.

W sytuacji, gdy w danym miejscu ściany (muru) wdrożono rozwiązania materiałowe o zdecydowanie gorszych parametrach izolacyjnych niż w pozostałej części tej przegrody (np. żelbetowe nadproże, słupy, wieńce), jednym z najlepszych materiałów izolacyjnych będzie styropian o podobnej lub tej samej grubości, jaką zastosowano w innych miejscach konstrukcji budynku, ale o lepszej wartości współczynnika izolacyjności cieplnej ciepła λ [W/mK]. Skuteczna eliminacja mostków termicznych powinna opierać się na przyjęciu odpowiednich poprawek przy obliczaniu grubości materiału termoizolacyjnego z uwagi na istnienie tego rodzaju słabszych izolacyjnie miejsc.

Mostki termiczne spowodowane nieszczelnością izolacji

Inny sposób postępowania należy wdrożyć w sytuacji, gdy przyczyną występowania mostków są nieszczelności w warstwie termoizolacji. Najczęściej w tego typu miejsca w przegrodach zewnętrznych stosowana jest pianka poliuretanowa. Efekt tak wykonanego uszczelnienia jest wówczas optymalny. Piana poliuretanowa, dzięki swojej dużej elastyczności, szczelnie wypełnia nawet najdrobniejsze szczeliny i trudno dostępne miejsca.

Podsumowując, mostki termiczne są problemem, który może znacząco wpływać na efektywność energetyczną budynku, koszty eksploatacji, jak również zdrowie użytkowników. Eliminacja tych ukrytych źródeł strat cieplnych staje się priorytetem w budownictwie, a kluczowym rozwiązaniem okazuje się być zastosowanie nowoczesnych materiałów izolacyjnych. W tym kontekście piana Purios wyróżnia się jako skuteczne narzędzie do walki z mostkami termicznymi. Jej doskonałe właściwości izolacyjne oraz łatwość i szybkość aplikacji pozwalają na precyzyjne i trwałe zabezpieczenie budynku przed utratą ciepła. Izolacja bez spoin, przerw i mostków termicznych zapewni ciągłość warstwy izolacyjnej.

Pamiętajmy, że eliminacja mostków termicznych nie tylko przyniesie oszczędności finansowe, ale także pozytywnie wpłynie na komfort mieszkańców, czyniąc budynek bardziej przyjaznym miejscem do życia i pracy.