Sposoby minimalizowania odpadów związanych z produkcją piany poliuretanowej

Data publikacji:
Data aktualizacji:
Sposoby minimalizowania odpadów związanych z produkcją piany poliuretanowej
Poliuretany to tworzywa sztuczne o uniwersalnych właściwościach oraz szerokich możliwościach zastosowań zarówno stricte przemysłowych, jak i czysto użytkowych. Jego odpady generują pewne problemy pod względem ich zagospodarowania, lecz na szczęście segregacja i recykling piany poliuretanowej jest obecnie w pełni możliwy.

Produkty poliuretanowe „na wymiar”

Piana poliuretanowa, jako tworzywo sztuczne, składa się głównie z polikarbaminianu. Jest ona dostępna w specjalnie do tego stworzonych pojemnikach ciśnieniowych, a do jej spienienia dochodzi dopiero podczas aplikacji piany na izolowaną powierzchnię, gdzie wypełnia ona całą dostępną przestrzeń. Piana PUR to nie tylko doskonały izolator, ale również świetne uszczelnienie, a także idealna ochrona przed wilgocią oraz przemarzaniem.

W kontekście segregacji i recyklingu należy podkreślić, że poliuretan jest materiałem przyjaznym dla środowiska w wielu obszarach. Przede wszystkim przyczynia się w bardzo dużym stopniu do poprawy wydajności energetycznej ocieplanych budynków, co przekłada się na znaczne oszczędności w zakresie zużycia energii i zniwelowania emisji. Ponadto wysoka trwałość poliuretanu wpływa na wymierne oszczędności pod kątem zużycia materiałów budowlanych w dłuższej perspektywie czasu.

Warto również wspomnieć, że poliuretan zapewnia o 130 razy większą oszczędność w emisji CO2, niż wydziela podczas swojej produkcji. Dodatkowo aplikacja warstw izolacyjnych z poliuretanu generuje stosunkowo niewielką ilość odpadów, ponieważ piana PUR powstaje „na wymiar” i jest tworzona metodą na miejscu budowy tzw. in situ. Nie należy zapominać również o tym, że poliuretan w postaci piany izolacyjnej jest nie tylko przyjazny środowisku naturalnemu, ale również jest bezpieczny dla zdrowia zarówno człowieka, jak i zwierząt. Co jeszcze istotniejsze, utylizacja piany poliuretanowej jest całkowicie możliwa!

Według szacunków w Polsce powstaje rocznie około 20 tys. ton odpadów piany miękkiej oraz około 10 tys. ton odpadów piany sztywnej. Odpady z piany poliuretanowej w zdecydowanej większości trafiają na składowiska, w tym niestety w dużej części również na tzw. dzikie wysypiska. Z uwagi na ograniczoną powierzchnię tego typu miejsc do składowania poliuretanu, a także rosnące koszty jego magazynowania oraz restrykcyjne wymagania prawne odnośnie ochrony środowiska sprawiły, że konieczne stało się opracowanie wydajnych i bezpiecznych sposobów na recykling piany poliuretanowej oraz jej późniejsze zagospodarowanie.

Fizyczny i chemiczny recykling poliuretanów

Odpady piany poliuretanowej generowane podczas wykonywania izolacji cieplnej w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym poddawane są obecnie recyklingowi z wykorzystaniem zróżnicowanych metod, z tym że fizyczny recykling piany PUR jest chyba najbardziej rozpowszechnionym sposobem jej utylizacji z uwagi na prostą obsługę i stosunkowo aktywną aplikację.

Wykorzystywana jest również metoda recyklingu chemicznego, która z powodu dużej trudności technicznej całego procesu na szerszą skalę, wymaga nadal udoskonalenia. Jednak, według ekspertów, w dłuższej perspektywie recykling chemiczny polimerów stanie się niezwykle wydajną metodą odzyskiwania cennych surowców chemicznych.

Recykling poliuretanu w procesie materiałowym, surowcowym i odzysku energii

Wykorzystanie odpadów poliuretanowych może przebiegać z zastosowaniem procesów recyklingu materiałowego, surowcowego oraz odzysku energii. Wśród znanych metod, jeśli chodzi o recykling piany poliuretanowych, wyróżnić należy przede wszystkim: regranulację i wprowadzanie odpadów do systemu piankowego, prasowanie z reaktywnym środkiem wiążącym oraz spiekanie reaktywne.

Recykling piany PUR odbywa się zazwyczaj poprzez mielenie i ponowne przetwarzanie materiału w produkcji piany na płyty lub innych produktów izolacyjnych, ale także w celu wytworzenia paneli o dużej gęstości czy też produktów do pakowania. Odpady piany poliuretanowej wykorzystywane są również do produkcji nowych materiałów budowlanych o właściwościach izolacyjnych, które charakteryzują się bardzo dobrą trwałości i dłuższym okresem przydatności.

Odpady wykorzystuje się także do odzyskiwania energii, którą nadal dysponują. Pozwala to na uzyskanie surowca, który jest świetnym substytutem dla paliw kopalnych stosowanych w spalarniach komunalnych lub służących do generowania ciepła dla budynków oraz procesów przemysłowych. Odpady z piany poliuretanowej mogą zostać przetworzone na surowiec wtórny o wysokiej wartości zarówno ekologicznej, jak i ekonomicznej. Dzięki skutecznemu recyklingowi znacznemu ograniczeniu ulega nie tylko ilość odpadów zalegających na wysypiskach, ale również minimalizowane są koszty produkcji kolejnych tworzyw sztucznych.

Odpady poliuretanowe, po odpowiednim recyklingu, wykorzystuje się m.in. do produkcji:

·        mat izolacyjnych i akustycznych

·        materacy rehabilitacyjnych

·        paneli izolacyjnych

·        materiałów ochronnych stosowanych w obiektach sportowych

Gdzie wyrzucić pianę poliuretanową?

Zatem gdzie wyrzucić pianę poliuretanową? Wszelkie odpady, w tym również produkty PUR, które nie kwalifikują się do odpadów zmieszanych, należy oddać do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów (PSZOK). Z tej możliwości mogą korzystać osoby fizyczne, które złożyły uprzednio deklarację odpadową w związku z posiadaną nieruchomością.

Można również zamówić specjalny kontener na odpady poremontowe, w którym należy umieścić odpady z piany poliuretanowej nawet w dużych ilościach. Alternatywą dla mniejszej ilości odpadów są tzw. big bagi, czyli worki budowlane o wzmocnionej konstrukcji. Odbiorem obu opcji składowania odpadów zajmują się wyspecjalizowane firmy wywozowe.