Co to jest świadectwo energetyczne?

Jest to istotny dokument informujący o tym, jaka jest efektywność energetyczna budynku. Certyfikat energetyczny wskazuje na to, ile dany budynek lub jego część potrzebuje energii wymaganej do: 

• ogrzewania, 
• wentylacji, 
• podgrzania wody użytkowej, 
• chłodzenia, 
• oświetlenia (w przypadku obiektów niemieszkalnych). 

Dzięki świadectwu charakterystyki energetycznej właściciel, najemca i użytkownik budynku mogą oszacować jego roczne zapotrzebowanie na energię, co pozwala przewidzieć wydatki na nią poniesione. 

Od 1 kwietnia 2024 roku w Polsce zaczynają obowiązywać zarówno rozszerzone przepisy dotyczące obowiązku posiadania certyfikatu energetycznego, jak i kary za brak tego dokumentu.

Audyt energetyczny i certyfikat energetyczny – o tym trzeba wiedzieć

Audyt energetyczny polega na zebraniu informacji (albo ich zweryfikowaniu) na temat stanu domu lub mieszkania, a w szczególności na temat stanu i wydajności instalacji zużywających jakiś rodzaj energii. Dokument powstający po audycie zawiera dane liczbowe na temat powierzchni użytkowej, sprawności systemów (np. ogrzewania), wydajności ocieplenia i inne. 

Audyt przeprowadzony przez specjalistę zajmującego się natryskiwaniem piany PUR będzie zawierał również parametry pozwalające porównać skuteczność izolacji termicznej przed naniesieniem piany i po jej natryśnięciu. Tak przygotowany audyt jest podstawą do stworzenia certyfikatu energetycznego. 

Certyfikat energetyczny jest ważny przez 10 lat albo do czasu zmiany charakterystyki cieplnej budynku (lub jego części). Oznacza to np. montaż lub wymianę ogrzewania, zmiany konstrukcyjne, wymianę okien lub termoizolację. 

Uzyskane świadectwo zawiera przede wszystkim: 

• informacje precyzyjnie określające budynek lub jego część, 
• charakterystykę energetyczną budynku albo części, 
• zalecenia budowlano-instalacyjne, które mogą pomóc w znacznym zmniejszeniu zużycia energii. 

Certyfikat energetyczny jest ważnym dokumentem, którego wymaga się od właścicieli i zarządców budynków. 

Warto wspomnieć deklaracji aplikatora, a więc o dokumencie podpisywanym przez naszego certyfikowanego specjalistę od natrysków. Stwierdza on między innymi grubość, gęstość i rodzaj naniesionej piany poliuretanowej, co pozwala określić współczynnik przenikania ciepła dla danej ściany, dachu albo innej przegrody budowlanej – jednego z kilku kluczowych parametrów dla sporządzenia świadectwa energetycznego. 

Kto przeprowadza audyt energetyczny? 

Upoważnione są te organizacje i osoby, które mają niezbędną wiedzę do wykonania rzetelnego audytu. Ze względu na szeroką rozpiętość informacji zawartych w takim badaniu zaleca się, żeby przeprowadzali je: 

• wykwalifikowani pracownicy wodociągów i elektrociepłowni, 
• pracownicy instytucji środowiskowych, 
• wyspecjalizowani audytorzy, 
• certyfikowani aplikatorzy piany poliuretanowej. 

Składając podpis na formularzu, poręczają oni zgodność podanych informacji ze stanem faktycznym. 

Świadectwo energetyczne określa ilość zużywanej energii pierwotnej. Najwięcej energii przeznacza się na ogrzewanie pomieszczeń. Dlatego termoizolacja jest najważniejszym czynnikiem pozwalającym na uzyskanie pozytywnego wyniku na świadectwie.

Regulacje prawne dotyczące efektywności energetycznej budynku

Decyzję o wprowadzeniu świadectw energetycznych budynków podjęto w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w 2002 roku. Ogłoszona dyrektywa dała państwom członkowskim kilka lat na wdrożenie wytycznych, co zaowocowało nową polską ustawą o prawie budowlanym, która w 2007 roku zdefiniowała podstawowe pojęcia, zasady przeprowadzania audytów energetycznych, a także szczegóły związane z tym, kto jest uprawniony do wystawiania świadectw oraz jakie budynki podlegają obowiązkowym regulacjom. 

Dziś podstawę prawną stanowi ustawa o charakterystyce energetycznej budynków z 2014 roku oraz jej aktualizacja zawarta w obwieszczeniu w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o charakterystyce energetycznej budynków z 24 stycznia 2024 roku. 

Szczegółowe informacje zawiera rozporządzenie WT 

Więcej szczegółów dostarcza tak zwane „rozporządzenie WT” (inne nazwy to: standard WT, WT2017, WT2019, WT2021). To potoczna nazwa obwieszczenia w sprawie warunków technicznych. Jest to rodzaj aktualizacji przepisów, której pierwsza wersja z 2017 roku wprowadzała nowe wymogi dotyczące wartości współczynnika przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych, dachów, podłóg na gruncie i stropów. Kolejne zaostrzenia wymogów były w latach 2019 i 2021 – te ostatnie zaczęły obowiązywać wraz z początkiem roku 2022 i pozostają aktualne do dziś. 

Poniższa tabela przedstawia zmiany współczynnika U [W/m2K] dla dwóch wybranych rodzajów przegród na przełomie lat 2014-2021 (są to najwyższe dopuszczalne wartości).
 

Rodzaj przegrody	od 2014 roku	od 2017 roku	od 2021 roku
Ściany zewnętrzne	U ≤ 0,25	U ≤ 0,23	U ≤ 0,20
Dach i stropodachy	U ≤ 0,20	U ≤ 0,18	U ≤ 0,15

Jak wskazano w tabeli, od 2014 do 2021 roku wymogi dla wspomnianego współczynnika zostały zaostrzone o 20% dla ścian zewnętrznych i aż o 25% dla dachów.

Program “Czyste Powietrze”

Jest to program rządowy stanowiący istotną pomoc finansową dla osób fizycznych, które są właścicielami budynków. Jest to jednocześnie zachęta do sprawniejszego i szybszego przechodzenia z rozwiązań przestarzałych na nowoczesne, bardziej wydajne i sprzyjające środowisku naturalnemu. 

Dzięki dotacjom w wysokości nawet 135 000 złotych można: 

• wymienić stary piec grzewczy, 
• zmodernizować instalację grzewczą, 
• ocieplić dom, 
• wymienić okna i drzwi, 
• kupić system rekuperacji, 
• zainstalować fotowoltaikę, 
• zapłacić za wykonanie audytu (do 1200 złotych). 

Kiedy i dla kogo jest ważne świadectwo energetyczne 2024?

Od 2024 roku świadectwo charakterystyki energetycznej stało się dokumentem o bardzo dużej istotności dla milionów Polaków. Jest on obowiązkowy dla budynków mieszkalnych lub lokali użytkowych, całych lub ich części, które mają zostać sprzedane albo wynajęte (do 31 marca 2024 roku obowiązkiem posiadania tego dokumentu były objęte wyłącznie budynki przeznaczone na wynajem). Jest także obowiązkowy dla wszystkich nowych domów (o powierzchni mieszkalnej większej niż 50 m2) i powinien zostać dostarczony w chwili zawiadomienia o ukończeniu budowy. 

Wymogi prawne dotyczące posiadania świadectwa energetycznego mieszkania, domu nowego, domu starszego, kamienicy czy galerii handlowej są takie same dla każdego budynku i właściciela. 

Obowiązek posiadania paszportu energetycznego spoczywa na właścicielu, inwestorze, spółdzielni – na podmiotach dzierżących prawo do sprzedaży i najmu obiektów lub ich części. Niektóre rodzaje budynków nie będą zobowiązane do posiadania świadectwa. Są to: 

• domy wolnostojące o powierzchni użytkowej mniejszej niż 50m2, 
• budynki przeznaczone do zamieszkiwania nie dłużej niż przez 4 miesiące w roku, 
• zabytki (zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i o opiece nad zabytkami), 
• obiekty będące miejscem kultu religijnego i działalności religijnej, 
• budynki przemysłowe i gospodarcze, w których nie ma instalacji zużywających energię (oprócz wbudowanego oświetlenia), 
• domy będące częścią gospodarstw rolnych i mające wskaźnik EP (energii pierwotnej) nie wyższy niż 50 kWh/m2∙rok, 
• dowolne inne budynki ukończone przed 1 kwietnia 2024 roku, które nie będą sprzedawane ani wynajmowane w całości lub w części.

Nie mam certyfikatu energetycznego – co mi grozi?

Celem wprowadzenia obowiązkowych świadectw charakterystyki energetycznej jest promowanie budownictwa bardziej efektywnego energetycznie, a zarazem budzenie świadomości społecznej odnośnie do możliwych oszczędności. Wydaje się oczywiste, że nadrzędnym powodem tych zmian jest dalsze, jeszcze skuteczniejsze wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju. Są to więc działania zmierzające do ograniczenia zużycia energii pierwotnej, a więc nieodnawialnych paliw kopalnych. 

W roku 2024 kara za brak świadectwa charakterystyki energetycznej i nie przekazanie jej podczas wynajmu lub sprzedaży całości albo części budynku wynosi do 5000 złotych.

Gdzie uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej i ile ono kosztuje?

Z pomocą dla sprzedających i wynajmujących przychodzi Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Na rządowej stronie internetowej https://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr-uprawnionych znajduje się wykaz osób, które są uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. 

Ile kosztuje świadectwo energetyczne? 

Nie ma ustalonej z góry stawki za wykonanie certyfikatu energetycznego mieszkania, domu i innego budynku. Warto dobrze zorientować się w cenach panujących aktualnie na rynku.

Potrzebna Ci pomoc dotycząca certyfikatu energetycznego? Skontaktuj się z nami

Wprowadzane wiosną 2024 roku przepisy dotyczące certyfikatów energetycznych oznaczają obowiązek przyswojenia nowej wiedzy pod groźbą kar pieniężnych. To także konieczność wypełnienia wielu formalności celem uzyskania papierowej lub elektronicznej wersji świadectwa. Przede wszystkim jednak oznacza obowiązek sprostania wytycznym przedstawionym w ustawach. 

Skontaktuj się z nami, jeżeli potrzebujesz informacji o tym, jak uzyskać lepszy wynik na świadectwie energetycznym.